Blockchain Nedir? Blockchain Hakkında Merak Edilenler

Blockchain, internetin üzerinde bulunan bir ağ aracılığı ile toplanan bilgilerin kaydedildiği defterdir. Blockchain’i özellikli kılan ise bilgilerin kaydedilmesi değil nasıl kaydedildiğidir. 

Blockchain Teknolojisinin Gelişimi

Blockchain teknolojisi bir şirket, kurum veya uygulama değildir. İnternet’teki verileri belgeleyen yeni bir yöntemdir. Teknoloji, sosyal ağlar, haber platformları, oyunlar, borsalar, tahmin piyasaları, online mağazalar ve daha birçok alanda uygulamaları geliştirmek için blockchain kullanılabilir. Bu anlamda internete benzemektedir. Bu yüzden bazı insanlar “The Internet 3.0” olarak adlandırmıştır.

Bir blockchain’e kaydedilen bilgi, para transferini, herhangi bir işlemi, bir kişinin kimliğini, iki taraf arasında yapılan bir anlaşmayı, hatta bir ampulün ne kadar yaktığını bile gösteriyor olabilir. Bunu yapmak için ise ağdaki kullanıcılardan onay alınması gerekir. Bu onay consensus (Bu, bir ağdaki tüm kullanıcıların blockchain’e kaydedilen bilginin geçerliliği konusunda hemfikir olduklarında sağlanır) adı verilen bir anlaşmayı temsil eder. Bu anlaşmaya varan kullanıcıların cihazları arasında bir yerde bulunan blockchain’de, bir bilgi paylaşmak veya var olan bilgiler üzerinde oynama yapabilmek için bu anlaşmayı yapanların bilgisi ve izni olmalıdır. 

Bilgileri geleneksel kayıt yöntemlerinde olduğu gibi tek bir merkezde tutmak yerine, aynı verilerin birden çok kopyasını farklı konumlarda ve ağdaki farklı bilgisayar ve yazıcılarda saklar.

Peer to Peer Nedir?

Peer-to-Peer (P2P), tüm katılımcılar arasında eşit bir şekilde görevleri – işleme gücü veya veri depolama vb. – paylaşan, merkezi olmayan, birbirine bağlı bir ağdır. Yaptıkları, o ağda bulunan herkes tarafından kullanılabilir.

Bu sayede bir depolama alanı zarar görse dahi bilginin başka depolama alanlarında güvenli bir şekilde kalması sağlanır veya bir bilgi kullanıcıların onayı olmadan başkaları tarafından değiştirilirse bilginin değiştirilmemiş birçok kopyasına ulaşıp doğru bilgiye erişilebilir.

Neden Blockchain Olarak Adlandırılır?

Blockchain Türkçe’de “blok zincir” anlamına gelmektedir. İsmini çalışma şekli ve bilgileri saklama yönteminden almıştır. Yani bilginin diğer bloklarla bir zincir oluşturmak için birbirine bağlanıp bloklar (Bloklar, blockchain ağı üzerinde bir veri depolaması işlemidir; bloklar kendilerinden önceki blokların zincirine eklendiklerinde artık geri alınamaz hale gelirler.) halinde paketlenmesidir. 

Blockchain’de depolanan bilgiyi bu kadar güvenilir yapan blokları bir zincire bağlamasıdır. Bilgiler bir bloğa kaydedildikten sonra gelen her blok, zincir halinde birbirine bağlanarak kaydedilir ve o bilgiler zincirin bir parçası olan diğer blok kullanıcılarından izin alınmadan veya onlardan habersiz bir şekilde değiştirilemez. Çünkü değiştirilmek istenilen bloğu değiştirmek için o bloğa kadar zincirin her bir blok halkası değiştirilmelidir.

Her blok kaydettiği bilgilerin yanında bu bilgilerin kaydedilme zamanının olduğu bir zaman mührünü içerir. Örneğin Tuna’dan Emre’ye gönderilen bir Voxmedya içeriğinin zincire blok olarak eklenmesi sonucu eklendiği tarih ve saati içeren bir zaman mührüne sahip olur. Ayrıca, kaydı yapan kullanıcıya ait bir dijital imza ve zincirdeki önceki bloğa bağlanabilmesi için bloğun bir parmak izi diyebileceğimiz bir bağlantı da içerecektir. Bu bağlantı, mevcut blok içerisindeki bilginin değiştirilmesini ve iki blok arasına başka bir blok yerleştirilmesini imkansız kılar. Bunu yapmak için o bloğa bağlı olan tüm blokların düzenlenmesi gerekir. Sonuç olarak, her blok bir önceki bloğu ve tüm blok zincirinin güvenliğini güçlendirir. Çünkü herhangi bir bilgi üzerinde işlem yapmak demek sadece o blokta değil o zincire ait bir çok blokta işlem yapmak anlamına gelir. 

Blockchain’i Kim Buldu & Kurucusu Kimdir?

Blockchain teknolojisi ilk olarak 2008 yılında Bitcoin’in kurucusu olarak bilinen Satoshi Nakamoto tarafından yayımlanan Whitepaper’da (blokchain projesi başlamadan önce projenin amaçlarını ve bu amaçlara nasıl ulaşılacağını açıklayan belge) tanıtıldı. Bu dahi yazılımcının gerçek kimliği hakkındaki spekülasyonlar hızla yayıldı. Kurucu kendisinin 1975 doğumlu bir Japon olduğunu iddia etse de yayımlanan açıklamadaki İngilizcenin kusursuzluğu bir Amerikan veya İngiliz vatandaşı olduğu yönündeki iddiaları güçlendirdi.

Şu anda bu kurucunun 1 milyona yakın Bitcoin’e sahip olduğu tahmin ediliyor. Blockchain ağı izlenebilir şeffaflıkta olduğu için sahip olduğu Bitcoin’lerde bir hareketlilik olursa kolayca izlenebilecek.

Satoshi Nakamoto’nun blockchain’i sıfırdan inşa etmediğini bilmek gerekir. Aslında, blockchain’de kullanılan teknolojilerin hiçbiri yeni değildi ancak var olan teknolojiler birbirleriyle kombinasyon halinde kullanıldığında blockchain gibi devrim niteliğinde bir fikir oluştu.

KAYNAK